ავღანეთი

თალიბანმა მორიგი ქალაქი აიღო, ქაბულის გარდა დაჯგუფება ყველა ძირითად ქალაქს აკონტროლებს

თალიბები
dw.com

კვირას, 15 აგვისტოს, თალიბანმა მორიგი პროვინციის დედაქალაქი დაიკავა. პროვინცია ნანგარჰარის დედაქალაქი ჯალალაბადი დაჯგუფებამ უბრძოლველად აიღო. პროვინციის გუბერნატორმა თალიბანს ქალაქზე კონტროლი გადასცა. 

"ამჟამად ჯალალაბადში თალიბანთან შეტაკებები არ არის, გუბერნატორი თალიბანს დანებდა. თალიბანისთვის გზის გახსნა, ადამიანების სიცოცხლის გადარჩენის ერთადერთი გზა იყო". – უთხრა ადგილობრივი ხელისუფლების წარმომადგენელმა Reuters-ს.

ჯალალაბადის აღებით თალიბანი აკონტროლებს გზებს, რომელიც ავღანეთს პაკისტანთან აკავშირებს. ამჟამად დაჯგუფება 34 პროვინციის დედაქალაქიდან 23-ს აკონტროლებს.

აშშ-ს საელჩომ ქაბულში თანამშრომლების ევაკუაცია დაიწყო. აშშ-მ ევაკუაციის დასახმარებლად ქაბულში დამატებითი სამხედრო ძალები გაგზავნა.

გუშინ, 14 აგვისტოს, თალიბანმა დაიკავა ქაბულის მოსაზღვრე პროვინციის, ლოგარის მთავარი ქალაქი პულ-ე-ალამი, რომელიც დედაქალაქიდან 70 კილომეტრში მდებარეობს და ერთგვარ კარიბჭეს წარმოადგენს ქაბულამდე მისაღწევად. ჯერჯერობით ქაბული სტრატეგიული მნიშვნელობის მთავარ ქალაქად რჩება, რომელიც დაჯგუფებას ჯერ არ აუღია.

12 აგვისტოს, თალიბებმა ავღანეთის სიდიდით მესამე ქალაქი, ჰერათი დაიკავეს, რომელიც ამავე სახელის პროვინციის დედაქალაქია. გასულ კვირას  დაჯგუფებამ ორ დღეში ორი პროვინციის დედაქალაქი აიღო. 6 აგვისტოს თალიბანმა დაიკავა ნიმროზის პროვინციის დედაქალაქი, ზარანჯი, 7 აგვისტოს კი ჯუზჯანის პროვინციის დედაქალაქი – შებერღანი. 

6 აგვისტოს თალიბანმა ავღანეთის მთავრობის პრესსამსახურის ხელმძღვანელის, დავა ხან მენაპალის მკვლელობაზე პასუხისმგებლობა აიღო. ბოლო რამდენიმე თვეა, რაც თალიბანის სამიზნეები ხდებიან მთავრობის წარმომადგენლები, მედიის წარმომადგენლები, აშშ-ს სამხედროების ავღანელი თარჯიმნები, ავღანელი პილოტები და კომიკოსებიც კი. 

6 აგვისტოს თალიბანმა ავღანეთ-პაკისტანის საზღვარზე მთავარი გამშვები პუნქტი ჩაკეტა და გამოაცხადეს, რომ არავის გადაუშვებენ მეორე მხარეს მანამ, სანამ ისლამაბადი ავღანელებისთვის ვიზის ვალდებულებებს არ გააუქმებს ან შეამსუბუქებს.


მას შემდეგ რაც აშშ-ს სამხედრო ძალებმა ავღანეთის დატოვება დაიწყეს, ქვეყანაში გამწვავდა დაძაბულობა თალიბანსა და ავღანეთის სამთავრობო ძალებს შორის. 

აშშ-ს პრეზიდენტის, ჯო ბაიდენის თქმით, ამერიკის მისია ავღანეთში დაგეგმილზე ადრე, 31 აგვისტოს დასრულდება. აშშ-მ მთავარი სტრატეგიული წერტილი, ბაგრამის ავიაბაზა დატოვა. ავღანეთში ამერიკელ სამხედროთა მხოლოდ მცირე ჯგუფი დარჩება და ისინი საელჩოს დაიცავენ. 

თალიბანი უფრო და უფრო იმყარებს გავლენას და იკავებს რაიონებს. რამდენიმე კვირის წინ ცნობილი გახდა აშშ-ს დაზვერვის დასკვნა, რომლის მიხედვითაც, ქაბულის მთავრობა აშშ-ს ჯარების გასვლის შემდეგ, შესაძლოა, 6-12 თვეში დაეცეს.

თალიბანმა და აშშ-მ შეთანხმება 2020 წლის თებერვალში, ტრამპის ადმინისტრაციის დროს გააფორმეს. შეთანხმების მიხედვით, იწყებოდა შიდაავღანური მოლაპარაკებები, აშშ-ს კი გაჰყავდა ჯარები. ჯარების გაყვანის ბოლო ვადა 2021 წლის 1-ელი მაისი იყო. ჯო ბაიდენის გაპრეზიდენტების შემდეგ ჯარის გაყვანის ბოლო ვადა 2021 წლის 11 სექტემბრისთვის გადაიდო. ამჟამად აშშ-ს ჯარების ქვეყნიდან გასვლა ბოლო ვადიდან ბევრად უფრო ადრე სრულდება. 

პარალელურად, მშვიდობიანი მოსახლეობა იარაღდება, უერთდება ავღანეთის სამთავრობო ძალებს და თალიბანთან ბრძოლისთვის ემზადება, თუკი ეს საჭირო გახდება.

კომენტარები