ბელარუსის პრეზიდენტმა, ალექსანდრ ლუკაშენკომ რუსი ჟურნალისტი ვლადიმირ სოლოვიოვისთვის მიცემულ ინტერვიუში კომენტარი გააკეთა ბელარუსის მხარის ბრალდებაზე, რომ უკრაინულმა უპილოტო საფრენმა აპარატმა გასულ თვეში მათი სახელმწიფო საზღვარი დაარღვია.
საუბრის დროს ლუკაშენკომ ახსენა გასული თვის ბრალდებაც, რომლის მიხედვით, უკრაინულმა ვერტმფრენი ბელარუსის საჰაერო სივრცეში შევიდა.
"იმ ვერტმფერენის ჩამოგდება პრობლემა არ იქნებოდა. უნდა გაგვეკეთებინა ეს? მგონი, არა. ახლა უპილოტო. მოგვიწია მისი ჩამოგდება, უხეშად რომ ვთქვათ. უფრო შორს დაიწყებენ ძრომას, უფრო მკაცრად ვუპასუხებთ", – იმუქრება ალექსანდრ ლუკაშენკო.
მან ასევე ხაზი გაუსვა, რომ უპილოტო საფრენი აპარატის გამო ომს არ დაიწყებდნენ.
"ვპასუხობთ ადეკვატურად, სიმეტრიულად. თქვენ გსურთ უპილოტოს გამო ომი დაიწყოს?", – თქვა ლუკაშენკომ.
3 თებერვალს ბელარუსმა უკრაინა სახელმწიფო საზღვრის დარღვევაში დაადანაშაულა. მინსკის ბრადლებით, საზღვარი დაარღვია უკრაინულმა უპილოტო საფრენმა აპარატმა. მათ საგარეო საქმეთა სამინისტროში უკრაინის ელჩი გამოიძახეს. უკრაინა ამ ფაქტს უარყოფს.
"2022 წლის 24 იანვარს უკრაინულმა უპილოტო საფრენმა აპარატმა ბელარუსის სახელმწიფო საზღვარი უკანონოდ გადაკვეთა, ის ქვეყნის საჰაერო სივრცეში დააფიქსირეს და შეიარაღებული ძალების სპეციალისტებმა დაშვება აიძულეს. საბორტო ტექნიკის კვლევის საფუძველზე დადგინდა, რომ ის გამოგზავნილი იყო უკრაინის ტერიტორიიდან, ბრესტის სამხედრო პოლიგონზე ვითარების უკანონო დაზვერვის მიზნით", – ნათქვამია ბელარუსის საგარეო საქმეთა სამინისტროს განცხადებაში.
"უკრაინულ მხარეს ვაცნობეთ, რომ ამ არამეგობრული ნაბიჯით ის განზრახ იწვევს რეგიონში დაძაბულობის ესკალაციას, რაც არ ეხმარება ცივილიზებულ ორმხრივ დიალოგს. ბელარუსის მხარე ითხოვს მსგავსი დესტრუქციული ქმედებების აღარ დაშვებას", – ნათქვამია მინსკის პოზიციაში.
უკრაინის საგარეო საქმეთა სამინისტროს წარმომადგენლის, ოლეგ ნიკოლენკოს თქმით, ბელარუსის ეს ბრალდება მორიგი პროვოკაციაა. მისი თქმით, უკრაინა არ იყენებს უპილოტო საფრენ აპარატებს.
აღსანიშნავია, რომ ბელარუსში ამჟამად რუსი სამხედროების შენაერთები წვრთნების ჩატარების მიზნით იმყოფებიან. უკრაინა-რუსეთს შორის კონფლიქტის დაწყების შემთხვევაში, არსებობს ბელარუსის ფრონტის გახსნის შიში.
გასულ კვირაში ბელარუსის ლიდერმა, ალექსანდრ ლუკაშენკომ თქვა, რომ თუ ომი დაიწყება, ბელარუსი მასში მხოლოდ ორ შემთხვევაში ჩაერთვება: პირველი – თუ თავს დაესხმებიან ბელარუსს და მეორე – თუ თავს დაესხმებიან რუსეთის ფედერაციას.
უკრაინასა და რუსეთს შორის დაძაბული მდგომარეობის ფონზე გავრცელდა ინფორმაცია, რომ რუსეთი შეჭრის წინაპირობის შესაქმნელად აღმოსავლეთ უკრაინაში ოპერაციას ამზადებს. CNN-ის ცნობით, მათი წყაროს თქმით, ბაიდენის ადმინისტრაციაში სჯერათ, რომ რუსეთი, შესაძლოა, უკრაინაში შეჭრისთვის ემზადებოდეს, "რაც გამოიწვევს ადამიანების უფლებების ფართოდ დარღვევასა და ომის დანაშაულს, თუ დიპლომატია საკუთარ მიზანს ვერ შეასრულებს".
2021 წლის 11 დეკემბერს რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრომ NATO-ს სთხოვა, რომ გააუქმოს 2008 წლის ბუქარესტის სამიტზე დადებული პირობა, საქართველოსა და უკრაინის ჩრდილოატლანტიკურ ალიანსში გაწევრიანებასთან დაკავშირებით.
რუსეთის მოთხოვნის საპასუხოდ NATO-ს გენერალური მდივანმა, იენს სტოლტენბერგმა თქვა, რომ ყველა ქვეყანას აქვს უფლება, აირჩიოს საკუთარი გზა, მათ შორის, თუ რა სახის უსაფრთხოების შეთანხმების მონაწილე სურს, რომ იყოს. მისივე შეფასებით, მიუღებელია, რომ რუსეთი ცდილობს, გავლენის სფეროების სისტემა აღადგინოს.
მოგვიანებით 17 დეკემბერს რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრომ გამოაქვეყნა აშშ-სთან და NATO-სთან უსაფრთხოების გარანტიებზე მოლაპარაკების პროექტი. რუსეთი ჩრდილოატლანტიკურ ალიანსსა და აშშ-ს, ფაქტობრივად, ჯარებისა და შეიარაღების 1997 წლის მაისის განლაგებაზე დაბრუნებას სთხოვს, ანუ იმ დროინდელ პოზიციებზე დაბრუნებას სანამ აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნებს NATO-ში მიიღებდნენ. ასევე, მოსკოვი კიდევ ერთხელ ითხოვს ალიანსის გაფართოების შეჩერებასა და მასში უკრაინის გაწევრიანების დაუშვებლობას უსვამს ხაზს. პროექტის მიხედვით, NATO-მ უნდა შეაჩეროს სამხედრო საქმიანობა უკრაინაში, აღმოსავლეთ ევროპაში, კავკასიასა და ცენტრალურ აზიაში.
იანვრის პირველ ნახევარში დასავლეთსა და რუსეთს შორის გამართული დიპლომატიური შეხვედრები უშედეგოდ დასრულდა.
პარალელურად უკრაინის საზღვრებთან რუსეთის სამხედრო ძალების თავმოყრის გამო ორ ქვეყანას შორის მდგომარეობა კვლავ დაძაბულია. კიევისა და ვაშინგტონის ცნობებით, უკრაინის საზღვრებთან ასიათასამდე რუსი სამხედროა თავმოყრილი. გრძელდება შეიარაღებული ძალების ამ ტერიტორიაზე უჩვეულო თავმოყრა და გადაადგილება. არსებობს შიში, რომ რუსეთი უკრაინაში შეჭრისთვის ემზადება.
ვრცლად უკრაინის საზღვრებთან არსებული დაძაბულობისა და ომის შესაძლებლობის შესახებ წაიკითხეთ აქ – უკრაინა ახალი ომის მოლოდინში – დასავლეთს ძილის დრო არ აქვს.
