დაძაბულობა უკრაინის საზღვრებთან

ერდოღანი ზელენსკისა და პუტინს თურქეთში მოლაპარაკებებზე იწვევს

რეჯეფ თაიფ ერდოღანი
Reuters

რუსეთ-უკრაინის დაძაბულობის ფონზე, თურქეთის პრეზიდენტი, რეჯეფ თაიფ ერდოღანი ამ ქვეყნების პრეზიდენტებს, ვოლოდიმირ ზელენსკისა და ვლადიმირ პუტინს თურქეთში მოლაპარაკებებზე იწვევს

ამის შესახებ რუსულ მედია ინტერფაქსთან საუბარში თურქეთის პრეზიდენტის სპიკერმა, იბრაჰიმ კალინმა აღნიშნა.

"ჩვენ უნდა გავაკეთოთ ყველაფერი, რაც შეგვიძლია, რათა თავი დავაღწიოთ ასეთ სიტუაციას. მან (ერდოღანმა) თურქეთში ორივე (ზელენსკი და პუტინი) მოიწვია კიდეც, თუ მათ აქ შეხვედრის გამართვა, პრობლემებისა და აზრთა სხვადასხვაობის მოგვარება სურთ", – თქვა რუსულ მედიასთან ერდოღანის სპიკერმა. 

კალინის თქმით, თურქეთი მზადაა "შეასრულოს ნებისმიერი როლი რუსეთსა და უკრაინას შორის დაძაბულობის შესამცირებლად". მისი ხაზგასმით, თურქეთი ამას იმიტომ აკეთებს, რომ ეს ქვეყანა "მეგობრულია როგორც რუსეთთან, ისე უკრაინასთანაც და თანაც NATO-ს მოკავშირეა". 

აქამდე, თურქეთის პრეზიდენტმა აღნიშნა, რომ მას რუსეთის უკრაინაში შეჭრა რეალისტურად არ მიაჩნია.


უკრაინასა და რუსეთს შორის დაძაბული მდგომარეობის ფონზე გავრცელდა ინფორმაცია, რომ რუსეთი შეჭრის წინაპირობის შესაქმნელად აღმოსავლეთ უკრაინაში ოპერაციას ამზადებს. CNN-ის ცნობით, მათი წყაროს თქმით, ბაიდენის ადმინისტრაციაში სჯერათ, რომ რუსეთი, შესაძლოა, უკრაინაში შეჭრისთვის ემზადებოდეს, "რაც გამოიწვევს ადამიანების უფლებების ფართოდ დარღვევასა და ომის დანაშაულს, თუ დიპლომატია საკუთარ მიზანს ვერ შეასრულებს".

2021 წლის 11 დეკემბერს რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრომ NATO-ს სთხოვა, რომ გააუქმოს 2008 წლის ბუქარესტის სამიტზე დადებული პირობა, საქართველოსა და უკრაინის ჩრდილოატლანტიკურ ალიანსში გაწევრიანებასთან დაკავშირებით.

რუსეთის მოთხოვნის საპასუხოდ NATO-ს გენერალური მდივანი, იენს სტოლტენბერგი თქვა, რომ ყველა ქვეყანას აქვს უფლება, აირჩიოს საკუთარი გზა, მათ შორის, თუ რა სახის უსაფრთხოების შეთანხმების მონაწილე სურს, რომ იყოს. მისივე შეფასებით, მიუღებელია, რომ რუსეთი ცდილობს, გავლენის სფეროების სისტემა აღადგინოს. 

მოგვიანებით 17 დეკემბერს რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრომ გამოაქვეყნა აშშ-სთან და NATO-სთან უსაფრთხოების გარანტიებზე მოლაპარაკების პროექტი. რუსეთი ჩრდილოატლანტიკურ ალიანსსა და აშშ-ს, ფაქტობრივად, ჯარებისა და შეიარაღების 1997 წლის მაისის განლაგებაზე დაბრუნებას სთხოვს, ანუ იმ დროინდელ პოზიციებზე დაბრუნებას სანამ აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნებს NATO-ში მიიღებდნენ. ასევე, მოსკოვი კიდევ ერთხელ ითხოვს ალიანსის გაფართოების შეჩერებასა და მასში უკრაინის გაწევრიანების დაუშვებლობას უსვამს ხაზს. პროექტის მიხედვით, NATO-მ უნდა შეაჩეროს სამხედრო საქმიანობა უკრაინაში, აღმოსავლეთ ევროპაში, კავკასიასა და ცენტრალურ აზიაში.

იანვრის პირველ ნახევარში დასავლეთსა და რუსეთს შორის გამართული დიპლომატიური შეხვედრები უშედეგოდ დასრულდა.

პარალელურად უკრაინის საზღვრებთან რუსეთის სამხედრო ძალების თავმოყრის გამო ორ ქვეყანას შორის მდგომარეობა კვლავ დაძაბულია. კიევისა და ვაშინგტონის ცნობებით, უკრაინის საზღვრებთან ასიათასამდე რუსი სამხედროა თავმოყრილი. გრძელდება შეიარაღებული ძალების ამ ტერიტორიაზე უჩვეულო თავმოყრა და გადაადგილება. არსებობს შიში, რომ რუსეთი უკრაინაში შეჭრისთვის ემზადება.

ვრცლად უკრაინის საზღვრებთან არსებული დაძაბულობისა და ომის შესაძლებლობის შესახებ წაიკითხეთ აქ – უკრაინა ახალი ომის მოლოდინში – დასავლეთს ძილის დრო არ აქვს.

კომენტარები