არჩევნები 2021

ლეგიტიმურია, თუ არა არჩევნები, რომელსაც სუს-ი ატარებს? ჩემი აზრით, არა – ზურაბ ჯაფარიძე

არჩევნები 2021

ლეგიტიმურია, თუ არა არჩევნები, რომელსაც სუს-ი ატარებს? ჩემი აზრით, არა – ზურაბ ჯაფარიძე

 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნებმა პოლიტიკური პროცესების დინამიკაში ბევრი რამ შეცვალა. ერთ-ერთი ცვლილება გირჩს უკავშირდება. პარტიის ლიდერებს შორის უთანხმოების შედეგად პარტია დაიშალა. ვახტანგ მეგრელიშვილმა და იაგო ხვიჩიამ ზურაბ ჯაფარიძეს მის მიერ შექმნილი პარტიის სახელი და Facebook-გვერდი არ დაუთმეს, რის გამოც ჯაფარიძემ ახალი პარტია დააფუძნა, სახელწოდებით გირჩი – მეტი თავისუფლება

პარტიის დაშლიდან რამდენიმე თვეში რამდენიმე კვლევამ აჩვენა, რომ ზურაბ ჯაფარიძის გირჩს, მინიმუმ, 2-ჯერ მეტი რეიტინგი აქვს, ვიდრე დარჩენილს.

რას ჩათვლის ახალი პარტიის გამარჯვებად, რას ფიქრობს არჩევნების ლეგიტიმურობაზე და რა გეგმები აქვს ხმების დასაცავად? – წაიკითხეთ ინტერვიუ ზურაბ ჯაფარიძესთან. 

2021 წლის თვითმმართველობის არჩევნები გირჩი  – მეტი თავისუფლებისთვის საარჩევნო დებიუტი იქნება. Რას ჩათვლით პარტიის გამარჯვებად?

გამარჯვებად ჩავთვლით, თუ გვექნება ზრდა შარშანდელ შედეგთან შედარებით, რაც უფრო დიდი ზრდა გვექნება, მით უფრო დიდი იქნება გამარჯვება, ჩემი აზრით, მიუხედავად იმისა, რომ პარტია გაიყო, ეს ხალხი, ვინც ჩვენ გვიჭერს მხარს, მგონია, რომ საბოლოო ჯამში იდეის მხარდამჭერია და, შესაბამისად, თუ დაფიქსირდება ზრდა, რომ ამ იდეას კიდევ უფრო მეტი ადამიანი უჭერს მხარს, ეს იქნება გამარჯვება. 

თუმცა, ეს არჩევნები მაინც პრინციპულად სხვანაირი არჩევნებია. სიმართლე გითხრათ, ჩვენ ბევრი ისეთი გადაწყვეტილება მივიღეთ, რაც შეიძლება პარტიისთვის არ იყოს მაინცდამაინც მომგებიანი, მაგრამ ამ შემთხვევაში მართლა ქვეყნის ბედი წყდება და მართლა ლეგიტიმაციის ტესტია ამ ხელისუფლებისთვის, რაც მათ ვერ უნდა ჩააბარონ. 

ამიტომ, კამპანიაც კი გვაქვს ჩვენი პარტიული, მაგრამ ჩემი დროის დიდი ნაწილი მაინც მიდის ამ საერთო ოპოზიციურ ამბებზე. 

და ოპოზიციის გამარჯვებად?

თუ ოცნება ვერ აიღებს 40%-ს. 43% კი არის შეთანხმებით გაწერილი, მაგრამ ჩემი აზრით, 40%-ც კი ვერ უნდა აიღონ მიუხედავად ძალადობის, მოსყიდვის, ზეწოლის, შანტაჟისა და გაყალბებისა. ეგ იქნება კარგი გამარჯვება. 

იზიარებთ, თუ არა ხედვას, რომ ეს არჩევნები არის რეფერენდუმი?

კი, ცალსახად. მარტო ჩემი გადმოსახედიდან არ არის რეფერენდუმი. ეს ხომ მარტო ჩვენ არ მოგვიგონია. იმ შეთანხმებაში რომ ჩაიწერა ეს 43%, ჩაიწერა იმიტომ, რომ მანამდე წინ უსწრებს ერთი პარაგრაფი, სადაც წერია, რომ ვერ მოხდა შეთანხმება გასულ წელს ჩატარებული საპარლამენტო არჩევნების ლეგიტიმაციასთან დაკავშირებით. განსხვავებული აზრებია. არის ხელისუფლება, რომელიც თვლის, რომ ის იყო ლეგიტიმური და არის ოპოზიციის მნიშვნელოვანი ნაწილი, რომლებიც ვამბობთ, რომ არჩევნები არ იყო ლეგიტიმური. ამიტომ ჩაიწერა ეს 43% როგორც ლეგიტიმაციის ტესტი. 

თუ ოცნება იღებს 43%-ს, მაშინ წინა არჩევნები ხდება ლეგიტიმური და ჩვენ პრეტენზია აღარ უნდა გვქონდეს, მაგრამ თუ ვერ იღებს 43%-ს, მაშინ ლეგიტიმური აღარ არის ხელისუფლება და გვყავს უზურპატორი. ამერიკელებისა და ევროპელების გადმოსახედიდანაც ეს ასე არის, ამის თქმა მინდა. 

რაც შეეხება მეორე ნაწილს, ქართულმა ოცნებამ მაშინ უნდა გაიმარჯვოს გაყალბების გარეშე და მათ შორის, საერთაშორისო დამკვირვებლებმა თქვან, რომ შეიძლება, პატარ-პატარა დარღვევები იყო, მაგრამ ამას შედეგებზე გავლენა არ მოუხდენია. მე ეგ რთულად წარმომიდგენია, მაგრამ თუ ეგეთი რამე მოხდა, ეგ უკვე ხელისუფლების პრობლემა აღარაა, ეგ ხალხის პრობლემაა. ჩათვალე, რომ გავიღვიძეთ და სახეში გაგვილაწუნეს და აღმოვაჩინეთ, რომ ტალიბანის რეჟიმში ვცხოვრობთ. მაგ შემთხვევაში ბრძოლის სხვა სტრატეგია გვექნება ასარჩევი საერთოდ, იმიტომ, რომ რაღაც წარმოდგენა გაქვს ამ საზოგადოებაზე, რომელშიც ცხოვრობ, ამდენი დრო დახარჯე და აუხსენი ამ ხალხს, რატომ არისეს არჩევნები მნიშვნელოვანი და მართლა ქვეყნის ბედი წყდება, საით წავალთ, რუსეთისკენ, თუ დასავლეთისკენ და ვერ შეძელი ამის გაგებინება. ან ეგეთი რეალობაა, რომ უნდათ ამ ხალხს ტალიბანის რეჟიმში ცხოვრება. ამაზე არც ვფიქრობ. მერე მომიწევს გადავწყვიტო, რისი კეთება უნდა დავიწყო, ან როგორ, რომ ეს მოცემულობა შევცვალო. მერე ეგ ოცნების პრობლემა აღარაა და ხალხის პრობლემაა. ოპოზიციისაც, რა თქმა უნდა. 

თქვენი ხელისუფლების პირობებში დაცული იქნებოდა, თუ არა სექსუალური უმცირესობების გამოხატვის თავისუფლება? შეძლებდნენ, თუ არა პრაიდის მშვიდობიანად ჩატარებას?

რა თქმა უნდა, ერთმნიშვნელოვნად. არამხოლოდ სექსუალური უმცირესობების, არამედ ნებისმიერი ადამიანის გამოხატვის თავისუფლება იქნება დაცული, მათ შორის ფაშისტებისა და კომუნისტებისაც. არ მიყვარს არცერთი, თან ძალიან, მაგრამ მაინც. 

მე არ მგონია, რომ 5 ივლისს [ფაშისტების] გამოხატვის თავისუფლების პრობლემა იყო. ეს ხალხი იყო ორგანიზებული ჯგუფი, მათ შორის ორგანიზებული სუს-ის მიერ და რაციებით აანონსებდნენ იმ ძალადობას, რასაც სჩადიოდნენ და ეს არ იყო ერთეული ინციდენტი, რომ რომელიღაც ერთ ჟურნალისტზე იძალადეს ფიზიკურად. მასობრივად ხდებოდა ჟურნალისტების და ოპერატორების ცემა. ეს იყო კარგად ორგანიზებული ძალადობა და ეს არ არის ის, რომ ვიღაცას რაღაცის თქმის უფლება ჰქონდა. ორგანიზებულ დანაშაულს ჰქონდა ადგილი, რომელიც ხელშეწყობილი და დაორგანიზებული იყო, მათ შორის, სახელმწიფო სტრუქტურების მიერ. სხვა მოცემულობაა, ჩემი აზრით. მე რომ ვამბობ, რომ ფაშისტებს გამოხატვის თავისუფლება უნდა ჰქონდეთ, ვგულისხმობ იმას, რომ კი, მათაც შეუძლიათ, გამოვიდნენ და რაც უნდა, თქვან.

ხალხი, რომელიც ითხოვს, რომ ამ ქვეყანაში უნდა არსებობდეს სავალდებულო სამხედრო სამსახური ჩემთვის ჩვეულებრივი ფაშისტური ხედვაა. ამბობენ, რომ სახელმწიფო უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე ადამიანის თავისუფლება და ეგეთი ხედვები ამ ქვეყანაში არის უამრავი და, ცხადია, მათ უნდა ჰქონდეთ გამოხატვის თავისუფლება. 

ოპოზიციის გამარჯვებისა და კოალიციური მთავრობის შეკვრის შემთხვევაში, თუ მისი წევრი იქნებით, რა იქნება წითელი ხაზი თქვენთვის?

ბევრი წითელი ხაზი მაქვს. მაგალითად, თუ არ მოხდება სასამართლოს რეფორმირება, ეს ჩემთვის წითელი ხაზია. ამასთან, ისეთი რეფორმის ინიცირება არ უნდა მოხდეს, რომელიც ეჭვს გააჩენს, რომ ახალი ხელისუფლება ხელში იგდებს სასამართლოს და ისეთი უნდა იყოს, რომელიც მართლა დამაჯერებს, უპირველეს ყოვლისა მე, რომ ეს კეთდება სასამართლოს დამოუკიდებლობისთვის. სასამართლოს ნაწილში მაქვს ბევრი წითელი ხაზი. 

ასევე, რაზეც შეთანხმებულები ვართ, რომ სახელმწიფოს ხელში არსებული ქონება მოქალაქეებს უნდა დაუბრუნდეს, თუ ამისკენ არ წავალთ, ჩემთვის წითელი ხაზი იქნება. შეთანხმებული რაზეც ვართ, რომ მთავრობის ხარჯები უნდა შემცირდეს 4 წელიწადში 20%-მდე, თუ ამისკენაც არ წავალთ, ესეც წითელი ხაზი იქნება. განათლებიდან თუ არ მოხდება სახელმწიფოს გასვლა, თუნდაც კერძო საგანმანათლებლო ინსტიტუტებიდან, ესეც წითელი ხაზი იქნება. 

მოკლედ, ბევრი წითელი ხაზი მაქვს. ჩემთან კოალიცია არ იქნება მარტივი ამბავი. მე შეიძლება, კომპრომისზე წავიდე ვადებთან მიმართებით და ეგეთ ტექნიკურ დეტალებთან მიმართებით, მაგრამ კურსი უნდა დავინახო, საით მივდივართ, რომ მივდივართ სწორი მიმართულებით, მივდივართ მეტი თავისუფლებისკენ. თუ ეს დავინახე, მაშინ ვიქნები კოალიციის ნაწილი, თუ არადა, მე ვიქნები პირველი, ვინც ააყირავებს მაგიდას. 

გასულ კვირას გამოქვეყნდა ე.წ სუს-ის ფაილები, რამაც საზოგადოება შეძრა მოსმენებისა და თვალთვალის მასშტაბით. თქვენი აზრით, მასობრივი მოსმენების პირობებში ჩატარებული არჩევნები რამდენად შეიძლება ჩაითვალოს ლეგიტიმურად? 

კარგი კითხვაა. ამ კითხვას მე ვუსვამ უცხოელებს, როცა მათ ვხვდები. სინამდვილეში თუ რამე აჩვენა ამ ფაილების გამოჟონვამ, აჩვენა ერთი მთავარი რამ. ის კი არა, რომ ვიღაცას უსმენენ, აჩვენა, რომ ეს არის ჩვეულებრივი ტოტალიტარული სისტემა, სადაც ყველა სახელმწიფო სტრუქტურა, ყველა დემოკრატიული ინსტიტუტი არის ბუტაფორია, სინამდვილეში კი ყველაფერი იმართება ერთი წერტილიდან, მოდულის შენობიდან, სადაც თითოეულ ადამიანზე, რომელიც არის საზოგადოებრივად აქტიური, საჯაროდ გამოხატავს თავის პოზიციას და რაღაც გავლენა აქვს საზოგადოებრივ აზრზე, ყველაზე არსებობს დოსიეები და ყველაზე იცის სახელმწიფომ, რას ჭამს ეს ადამიანი, რა აცვია, რა მოსწონს, რა არის მისი სუსტი წერტილები და ა.შ. და საჭიროების შემთხვევაში თითოეული ამ ადამიანის დაშანტაჟება ხდება. 

1984-ის ფინალი რასაც ამბობს, ეგაა იდეაში, რომ ნებისმიერი ადამიანი შეგიძლია, გატეხო. სისტემას შეუძლია ნებისმიერი ადამიანისთვის, როგორი კეთილსინდისიერიც არ უნდა იყოს, სუსტი წერტილის პოვნა და გატეხვა. ცხადია, ასე იმართებოდა საბჭოთა კავშირი, მთელი აღმოსავლეთ ევროპა და ეგრე იმართებიან ზოგადად ტოტალიტარული ქვეყნები. 

ამ რეალობაში, რა რეალობაშიც ჩვენ ვართ, როცა სუს-ი ატარებს არჩევნებს, ეს ყველამ იცის, ძალიან ლეგიტიმური კითხვაა, რამდენად ლეგიტიმურია ამ სისტემის ქვეშ ჩატარებული არჩევნები. ჩემი აზრით, არ არის. 

თქვენ ამბობთ, რომ 2020 წლის არჩევნები გაყალბდა და იგი არ გამოხატავდა ქართველი ხალხის ნებას, თუმცა, ამ მტკიცებამ ამომრჩეველთა ფართო მასასა და დასავლელ პარტნიორებში საკმარისი დამაჯერებლობა ვერ მოიპოვა. ამ არჩევნებისთვის როგორ ემზადება ოპოზიცია, რომ იგივე არ განმეორდეს? მაგალითად, ისევ არ მოისყიდონ ოპოზიციის დამკვირვებლები.

რამდენიმე გზა გვაქვს. ერთია, რომ ვთანამშრომლობთ სამოქალაქო სექტორის რამდენიმე წარმომადგენელთან, რომელსაც აწყობილი აქვთ სისტემა, სადაც მოხდება პარალელური დათვლა, ანუ როგორც ოქმები შედგება, ეს ოქმები გადაიგზავნება იქ. პარტიების წარმომადგენლები, მათ შორის კომისიის წევრები ამ ოქმებს ფოტოებს გადაუღებენ და გააგზავნიან. ეს პარალელური დათვლა არ მოხდება ისე, როგორც ამას სამართლიანი არჩევნები აკეთებს, ანუ შერჩევითად, არამედ მოხდება ყველა უბნიდან. ამის მთელი არსი არის ის, რომ სანამ ცესკო დადებს წინასწარ შედეგებს, მანამდე ამათ დაასწრონ და თვითონ დადონ. ამას პრინციპული მნიშვნელობა აქვს, იმიტომ, რომ ცესკო, როგორც წესი, ისე აკეთებს, რომ იმ ოლქებიდან აჯამებს ჯერ, სადაც მთავრობას კარგი შედეგები აქვს, რომ პროცენტი დადოს მაღალი და მერე იქიდან ნელ-ნელა ჩამოჰყავს ხოლმე და სვამს იმ რიცხვზე, რა დაკვეთაც არის მთავრობიდან. 

ეს არის ერთი ნაწილი. მეორე ნაწილი არის ის, რომ ცალკე პორტალია შექმნილი, სადაც მოხდება დარღვევების აღრიცხვა და ეს დაწყებულია უკვე და ამ დარღვევებს ახლა, ამ წუთში აგროვებენ. იგივე სისტემა აქვთ პარტიებს აწყობილი და ჩვენც ახლა, ნებისმიერი რამ რომ ხდება, ყველა საერთაშორისო დამკვირვებელს მაშინვე ვუგზავნით ინფორმაციას, რომ ასე და ასე ხდება და ეს პრობლემაა. გარდა ამისა, საერთო ბაზას ვაკეთებთ თითოეულ უბანზე, რომ ვიცოდეთ, რომელი პარტიის კომისიის წევრი ვინ არის, წარმომადგენელი ვინ არის და სამოქალაქო სექტორის წარმომადგენლები ვინ არიან, რომ ერთიანი ბაზა გვქონდეს და ვიცოდეთ, რომ რომელიღაც უბანზე თუ რაღაც ხდება, იქ ვიცოდეთ, ვინ არის ჩვენი ხალხი. ამის გარდა, ეს არ ვიცი, რამდენად მოხერხდება ყველა ოლქში, მაგრამ საუბარია იმაზე, რომ ოლქებთან მობილიზებული იყვნენ მობილური ჯგუფები და თუ ოლქებთან რამე მოხდება, ეს მობილური ჯგუფები მობილურებით იღებდნენ და ამბავს ტეხდნენ ამაზე. 

გვაქვს კომუნიკაცია ასევე ამ საერთაშორისო დამკვირვებლებთან, რომლებიც წელს არიან, ალბათ, 15-ჯერ მეტნი, ვიდრე შარშან იყვნენ. ამ მხრივ დარღვევების დაფიქსირებისა და მათ ანგარიშებში მოხვედრის შანსი გაცილებით მაღალია. პრობლემად რჩება ისევ ის, რაც იყო წინა არჩევნებზე, რომელზეც სამწუხაროდ, გამოსავალი არ არის, ეს არის წინასაარჩევნო პერიოდში დაშინება და შანტაჟი, რომელსაც, უბრალოდ, ვერ ავლენ, რა. ჩვენ, მაგალითად, გვქონდა შემთხვევები, სიები რომ ჩავაბარეთ, სიებში ბევრი არ იყო, მაგრამ ასე 10-მდე შემთხვევა იყო, როცა გვითხრეს, რომ გააფრთხილეს, რომ პრობლემები შეექმნებათ და 10-დან 5-მა, დაახლოებით, თქვა, რომ არ უნდოდა პრობლემები. ამას ვერაფერს ვერ უზამ, ვერც გამოიყვან და ვერც საჯაროდ ალაპარაკებ. ასეთი რეალობაა. 

როგორ მოიქცევა ოპოზიცია სხვადასხვა სცენარის შემთხვევაში? მაგალითად, არჩევნები მოიგეთ, თუმცა, ქართული ოცნება რიგგარეშე საპარლამენტო არჩევნებს მაინც არ ნიშნავს. და თუკი მმართველი გუნდი არჩევნებს გაყალბებით მოიგებს, ისევ მხოლოდ პროტესტს განიხილავთ, თუ ბრძოლის სხვა მეთოდებზეც ფიქრობთ?

მე გამჭირდება იმის თქმა საერთო ჯამში რას გააკეთებს ოპოზიცია, მიუხედავად იმისა, რომ მაქვს ამ თემაზე მათთან საუბარი, მაგრამ მე შემიძლია, მე რას გავაკეთებ, იმაზე ვისაუბრო. ეგ იქნება რეალობა, როდესაც გყავს უზურპატორი ხელისუფლება, რომელსაც ლეგიტიმაცია არ აქვს და, სავარაუდოდ, არ ექნება არც ლეგიტიმაცია გარედან. ახლა რუსეთი და უგანდელი დამკვირვებლები თუ აღიარებენ, ეგ ჩემთვის არაფერს არ ნიშნავს. მაგ მოცემულობაში მე ვთვლი, რომ ნებისმიერი მოქალაქის ვალია, რომ ეგეთ ხელისუფლებას დაუპირისპირდეს. მე არ მჯერა ტრადიციული ფორმების, რუსთაველზე შევიკრიბეთ, ვიყვირეთ და დავიშალეთ... მგონია, რომ ამან პირიქით დააგდო მუხტი და ადამიანებში ნიჰილიზმი გააჩინა, რომ რამდენჯერ უნდა წავიდნენ და რამდენჯერ უნდა წამოვიდნენ, მაინც არაფერი არ გამოდის. ამიტომ, მგონია, რომ ბრძოლის ისეთი მეთოდებია მოსაძებნი, რომელიც ძალიან კონკრეტულად ხელს შეუშლის ქართულ ოცნებას, რომ გააგრძელოს ქვეყნის მართვა ისე, თითქოს არაფერი არ მომხდარა. 

ამის მოფიქრება შეიძლება. რაღაცები მაქვს მოფიქრებული, ოღონდ წინასწარ არ ვაცხადებ. სხვანაირად ბრძოლაა საჭირო. მაგალითად, პარტიზანული მეთოდებით. ტყეში გასვლას კი არ ვგულისხმობ, მაგრამ პარტიზანული მეთოდებით, შესაძლებელია, რომ სერიოზული დისკომფორტი შევუქმნათ. 

მე რასაც ვამბობ ერთადერთი წინასწარ, არის ის, რომ თუ ახლა ჩემი და ჩემი მეგობრების ინტელექტუალური რესურსი მიმართულია იმაზე, რომ ჩვენ რაღაც არჩევნებზე გავდივართ და ხმები გვჭირდება და ა.შ. ეს ხალხი, ყველა, მათ შორის ჩვენი მხარდამჭერების დიდი ნაწილი, ვინც ჩართულია გირჩის დაფინანსებაში და მათ შორის, იდეებით მომარაგებაში, ყველას ტვინი გადაერთება მარტო იმაზე, როგორ გავუმწაროთ ცხოვრება ქართულ ოცნებას, როგორ არ მივცეთ საშუალება, ისე მოიქცნენ, თითქოს არაფერი არ ხდება. მე მგონია, რომ ეს თავისუფლად მიღწევადია. 

კომენტარები